ԱՐՑԱԽԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Բայլական Հուշարձան

ԼՂՀ (Երկիր) / Բայլական (Շրջան)

Պատմություն

Պատմական Հայաստանի Արցախ նահանգի հարավ-արեւելյան ծայրում, Ադրբեջանի Խորհրդային Հանրապետության ստեղծումից հետո, 1939 թ., ձեւավորվել է ժդանովի վարչական շրջանը՝ 1131 քկմ մակերեսով։ 1963-ին այն միացվել է հարեւան Իմիշլիի շրջանին, բայց 1964-ից կրկին հանդես է եկել որպես առանձին վարչական միավոր։ Ունի 1 քաղաք՝ Բայլագան (ժդանով) շրջկենտրոնը (մինչեւ 1932-ը՝ ավան, 1932-66-ը՝ քաղաքատիպ ավան, այնուհետեւ՝ քաղաք) եւ 39 գյուղ (1979 թ.)։

«Ադրբեջանական խորհրդային հանրագիտարան» (ադրբեջաներեն), հատոր IV, Բաքու, 1980, էջ 265։
Սամվել Կարապետյան, Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում, Երևան, 1999, էջ 234:

Աշխարհագրական միջավայր

Սահմանակցում է Ադրբեջանի Աղջաբեդու, Ֆիզուլու, Իմիշլիի եւ Զարդոբի շրջաններին, ինչպես նաեւ Արաքս գետով՝ Պարսկաստանին։

Սամվել Կարապետյան, Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում, Երևան, 1999, էջ 234:

Պատմություն

Բացառապես հարթավայրային մակերեւույթ ունեցող ներկայիս շրջանի տարածքն ուշ միջնադարում արդեն իսպառ հայաթափ էր։ Կուր-Արաքսյան միջագետքի այլ հատվածների հայերի նման այդ տարածքի հայությունն ամբողջապես քաշվել ու ամրացել էր Արցախի լեռնային գոտու գյուղերում։

Սամվել Կարապետյան, Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում, Երևան, 1999, էջ 234:

Նկարագրություն

Բայլականի շրջանի տարածքի մի զգալի մասով է անցնում Արաքս գետից սկիզբ առնող Գյավուր–Արխ կոչված հնագույն ջրանցքը, բայց առանձնապես մեծ հռչակ է վայելում այդ ջրանցքի հարեւանությամբ գտնվող հինավուրց Բելուկան (Բայլական) քաղաքը (այժմ՝ Բայլագան):

Սամվել Կարապետյան, Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում, Երևան, 1999, էջ 234:

Բնակչություն
1988 թ․

Բայլագան վերանվանված նախկին ժդանովի շրջանում սակավաթիվ հայեր բնակվում էին նաեւ շրջկենտրոնում, Խաչինստրոյ գյուղում եւ Դաշբուռուն երկաթուղային կայարանում։ Նրանք եւս բռնագաղթվել են 1988 թվականին։

Սամվել Կարապետյան, Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում, Երևան, 1999, էջ 235:

Անվանում	Հիշ. ժամանակը	Ստուգաբանություն
Ժդանով