ԱՐՑԱԽԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Ազատ Հուշարձան

Ադրբեջան (Երկիր) / Հյուսիսային Արցախ (Տարածք) / Կասում-Իսմայիլով (Շրջան) / Ազատ (Գյուղ)

Տեղադրություն

Գտնվում է շրջկենտրոնից 25 կմ հյուսիս-արևմուտք՝ Գանձակից 13 կմ արևելք՝ Գանձակ-Եվլախ երկաթուղագծի աջ կողմում, Խանլարի շրջանի Ազատ (Սուլուկ) գյուղից 27 կմ (ուղիղ գծով) հյուսիս-արևելք, ծովի մակերևույթից 255-262 մ բարձրությամբ դաշտավայրային տեղում: Դեռևս նախախորհրդային տարիներից Ազատն ունեցել է ընդարձակ վարելահողեր:

Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երեւան, 2004, էջ 422:

Պատմություն
1948 — 1949 թթ․

1948-49 թթ. ադրբեջանական իշխանությունների պարտադրմամբ Արանի-Ազատի հողերում սկսել են բամբակի մշակությունը (բամբակ չմշակելու դեպքում կառավարությունը սպառնում էր բռնագրավել Արանի-Ազատի հողերը): Շուտով ազատցի շուրջ 20 ընտանիք մշտական բնակություն է հաստատում Արանի-Ազատում:

Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երեւան, 2004, էջ 422:

1970-ական թվականների սկզբներից բնակիչները կամաց-կամաց սկսում են լքել շուրջ քառորդ դար շենացրած գյուղը և ամեն ինչ թողնելով թուրքերին` ցրվում զանազան վայրեր (գլխավորապես հետ են վերադառնում բուն գյուղը` Ազատ):

Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երեւան, 2004, էջ 422:

Արանի-Ազատում դպրոցահասակ երեխաները զրկված են եղել ազգային դպրոց հաճախելու հնարավորությունից: Նրանք սովորում էին հարևան Արան-Միխայլովկա գյուղում բացված 7-ամյա ռուսական դպրոցում:

Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երեւան, 2004, էջ 422:

Անվանում	Հիշ. ժամանակը	Ստուգաբանություն
Արանի-Ազատ