Խուտըտռնե Վանք :: ԱՐՑԱԽԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Խուտըտռնե Վանք 5 — 6 դդ․

ԼՂՀ / Հադրութ / Տումի

Տեղադրություն

Տումիից ուղիղ գծով 1,3 կմ դեպի արևմուտք ավեր վիճակում պահպանվում է բուն անունը մոռացված մի վանք, որը տեղացիները կոչում են Խուտըտռնե. «...քերծի գլխին՝ ծառերի տակ կայ մի աւերակ մատուռ Օխտը-դռնէ-խութ անուն...» (N 39.35՛01.36՛՛; E 46.53՛03.86՛՛, ծ. մ.՝ 1459 մ):

Բարխուտարեանց Մ., Արցախ, Բագու, 1895, էջ 85:
Էմմա Աբրահամյան, Տումի գյուղի վտանգված պատմամշակութային ժառանգությունը, «Վարձք», 2021, N 16, էջ 69:

Այլ անվանումներ

Հայտնի է նաև Յոթդռնանի, Ուխտուդռնե, Խտուտրուն խութ, Օխտը դռնի անվանումներով:

Էմմա Աբրահամյան, Տումի գյուղի վտանգված պատմամշակութային ժառանգությունը, «Վարձք», 2021, N 16, Երևան, էջ 69:

Ճարտարապետություն

Երբեմնի համալիր հուշարձանախումբը (արտաքին չափերն են՝ 16 x 15 մ) բաղկացած է եղել արևմուտք-արևելք ուղղվածությամբ միջանցքի (6,0 x 3,7 մ) երկարությամբ՝ հյուսիսային և հարավային կողմերում կառուցված միանավ բազիլիկ, առանց լուսամուտների, պայտաձև խորաններով երկու եկեղեցիներից, որոնց առջև` արևմուտքում, զույգ գլանաձև սյուների վրա հենված պայտաձև երեք կամարներով բաց նախասրահն է (արտաքին չափերն են՝ 14,7 x 4 մ): Պայմանականորեն հարավային կոչված եկեղեցու (արտաքին չափերն են՝ 10,6 x 5,7 մ) մուտքը հյուսիսից է, իսկ հյուսիսայինը (արտաքին չափերն են` 10,5 x 5,3 մ)՝ հարավից: Օգտագործված շինանյութն անմշակ և կոպտատաշ տեղական քարն է կրաշաղախի համակցությամբ: Ըստ կառուցողական առանձնահատկությունների` թվագրվում է Ե-Զ դդ.:

Մանրամասն տե՛ս Мкртчян Ш., Историко-архитектурные памятники Нагорного Карабаха, Ереван, 1988, с. 86-87:
Էմմա Աբրահամյան, Տումի գյուղի վտանգված պատմամշակութային ժառանգությունը, «Վարձք», 2021, N 16, Երևան, էջ 70:

Պատմություն

Վանքից ոչ հեռու նշմարելի են մատուռի, գերեզմանոցի և այլ շինությունների հետքեր: Առկա է նաև նորագույն շրջանին վերաբերող տուֆակերտ 1 խաչքար, որի ստորին մասում արձանագրված է վանքի անունը:

Էմմա Աբրահամյան, Տումի գյուղի վտանգված պատմամշակութային ժառանգությունը, «Վարձք», 2021, N 16, Երևան, էջ 70:

Հեղինակը Սամվել Կարապետյան

Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Տարեթիվ 2002 թ․

Հեղինակը Մանվել Սարգսյան
Տարեթիվ 1980 թ․

Հեղինակը Րաֆֆի Քորթոշյան
Տարեթիվ 2009 թ․

Անվանում	Հիշ. ժամանակը	Ստուգաբանություն
Յոթդռնանի
Ուխտուդռնե
Խտուտրուն խութ
Օխտը դռնի