Դամբարան :: ԱՐՑԱԽԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Դամբարան Մ․թ․ա․ 2 հզմ․

Ադրբեջան / Հյուսիսային Արցախ / Դաշկեսան / Խաչբուլաղ

Պատմություն

Գյուղի տարածքում և մերձակայքում պահպանված հնագիտական հուշարձանները վկայում են, որ գյուղը բնակեցված է եղել պատմական անհիշելի ժամանակներից: Հայտնի հնագույն հուշարձանը գյուղի մոտ՝ Համամգյուզի վայրում, գտնված դամբարաններն են, որոնցից 1959 թ. Ադրբեջանական ՍՍՀ-ի հնագիտական արշավախումբը (Ի. Նարիմանով, Գ. Իսմայիլով) պեղել է քարահողային լիցքով ծածկված երեք դամբարանաբլուր (հիմնահողային թաղումով):

Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երեւան, 2004, էջ 233:

Երկու դամբարանաբլուրներում (N 1 դամբարանաբլուրում իրեր չեն եղել) հայտնաբերված հնագիտական իրերը՝ 16 մոխրասևավուն խեցանոթներ, 4 բրոնզե պարույրներ, մածուցիկ և սարդիոնից պատրաստված ուլունքներ, արծաթե կոճակ, նիզակի ծայր, թվագրվել են մ.թ.ա. Բ հազարամյակի կեսերով:

Նարիմանով Ի., Իսմայիլով Գ., Հնագիտական պեղումներ Խաչբուլաղում 1959 թ. (ադրբեջաներեն), ”Известия АН Азербайджанской ССР”, серия общественных наук, 1961, N 3, с. 19-30.
Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երևան, 2004, էջ 233:

Հատկանշական է, որ նմանատիպ իրեր և խեցանոթներ հայտնի են Հայաստանի տարածքում պեղված բրոնզեդարյան հուշարձաններից:

Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երեւան, 2004, էջ 233:

Հայտնաբերված սպիտակ դրվագազարդումով խեցեղենն իր զուգահեռներն ունի Լճաշենի մշակույթում, որը թվագրվում է մ.թ.ա. ԺԶ-ԺԴ դարերով: