Եկեղեցի :: ԱՐՑԱԽԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Եկեղեցի 1252 թ․

ԼՂՀ / Շահումյան / Խրխափոր

Ճարտարապետություն

Միանավ շինություն է (արտաքին չափերն են՝ 6,50 x 4,40 մ)` կառուցված 1252 թ. անմշակ և կոպտատաշ քարով, կրաշաղախով: Սրբատաշ է միայն միակ՝ արևմտյան մուտքի բարավորը: Վերջինս, ինչպես նաև եկեղեցու շատ այլ հատվածներ բարբարոսաբար ավերվել են 1985-1986 թվականների ընթացքում:

Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, Մռավականք, հ. Դ, Երևան, 2019, էջ 112-114:

Վիմագրեր

Կիսավեր եկեղեցու որմերին պահպանվել են արձանագրություններ:

Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, Մռավականք, հ. Դ, Երևան, 2019, էջ 114:

Արձանագրություն, Հայերեն, Շինարարական 1252 թ․

Արձանագրություն. արևմտյան մուտքի ճակատակալ քարին՝ 7 տող.

Հրատ. Ղահրամանյան Կ., Միջնադարյան մի նորահայտ հուշարձան, «ԼՀԳ», 1978, N 5, էջ 110: Նույնի՝ Հյուսիսային Արցախ, գիրք Ա, էջ 73: Օջախի գիրք, հ. Ա, էջ 72: Կարապետյան Ս., Խրխափորի ձորահովտում գտնվող պատմաճարտարապետական հուշարձանները և դրանց նորահայտ արձանագրությունները, «ՊԲՀ», 1984, N 2, էջ 234-235:

Ծանոթ. վիմագրում հիշատակված Նարսիս հայրապետն Աղվանից Ներսես կաթողիկոսն է, որը գահակալել է 1234-1261 թթ.:

1987 թ. բարավորը տեղահանված էր և ջարդոտված:

Տարընթերցում. Ղահրամանյանի մոտ Շնոք-ի փոխարեն՝ Ենոք:

Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, Մռավականք, հ. Դ, Երևան, 2019, էջ 114:

Տեսակը Գրչանկար
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան

Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Տարեթիվ 1984 թ․

Բարավորի շինարարական արձանագրությունը

Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Տարեթիվ 1984 թ․

Բարավորի շինարարական արձանագրությունը

Արձանագրություն, Հայերեն, Շինարարական

Արձանագրություն. եկեղեցու բարավորի հարավային կողմում՝ կիսաեղծ 5 տող.

Ես՝ Երե|միայ վ|արդպետ | եղ(ա)կ(եր)ցիս, յա|ղաւ[թս յիշեցէք]:

Հրատ. Կարապետյան Ս., Խրխափորի ձորահովտում գտնվող պատմաճարտարապետական հուշարձանները և դրանց նորահայտ արձանագրությունները, «ՊԲՀ», 1984, N 2, էջ 235: Ղահրամանյան Կ., Հյուսիսային Արցախ, գիրք Ա, էջ 73: Նույնի՝ Օջախի գիրք, հ. Ա, էջ 72:

Ծանոթ. Երեմիան եկեղեցու ճարտարապետն է՝ ծնունդով Մռավի լեռներում՝ Ջրվշտիկ գետի ակունքի շրջանում գտնվող Եղակեր (Թոռուտ) գյուղից:

Սամվել Կարապետյան, Հայաստանի պատմություն, Մռավականք, հ. Դ, Երևան, 2019, էջ 114:

Ուղղությունը ⇑ Հյուսիսից
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Տարեթիվ 1984 թ․

Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Տարեթիվ 1984 թ․

Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Տարեթիվ 1982 թ․

Տեսակը Չափագրություն
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Տարեթիվ 1982 թ․

Մանդուռ հնավայրի եկեղեցու հատակագիծը

Տեսակը Չափագրություն
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան

Մանդուռ հնավայրի եկեղեցու արևմտյան ճակատը (չափ. Ս. Կարապետյանի, 1982, հրատարակության պատրաստեց Ա. Հակոբյանը , 2018 թ.)