Խաչքար :: ԱՐՑԱԽԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Խաչքար 1154 թ․

Ադրբեջան / Հյուսիսային Արցախ / Դաշկեսան / Հարցհանգիստ

Արձանագրություն, Հայերեն, Փորագիր, Հիշատակագրություն 1154 թ․

Գեղաքանդակ, ստորին մասում՝ 8 տող.
Թվ(ի)ն ՈԳ (1154). անուամբն Ա(ստուծո)յ ես Մարգարիտ, դուստր՝ Ուխտիկայ, կանկ(ն)եցի զս(ուր)բ նշանս, ի փրկութի(ւ)ն հոգոյն՝ Վարդըմբերին և Վարդաւորին, Մխիթարայ և Կանանին, որք յաղաւթս յիշէք եւ զԱտոմ, որ գործող էր խաչիս:
Հրատ. «Նոր-Դար», 1886, N 120, էջ 1: Բարխուտարեանց Մ., Արցախ, Բագու, 1895, էջ 292: Լալայեան Ե., Գանձակի գաւառ, «Ազգագրական հանդէս», Թիֆլիս, 1899, N 1, էջ 309-310: «Դիվան հայ վիմագրության», պր. V, կազմեց Բարխուդարյան Ս., Երեւան, 1982, էջ 264-265:
Ծանոթ. խաչքարը հայտնաբերել և վիմագիրն առաջին անգամ հրատարակել է «Նոր-Դարի» թղթակիցը: Մի քանի տարի անց խաչքարը Սբ. Հովհաննես եկեղեցում տեսել է Մ. Բարխուտարյանցը. «Եկեղեցումս կայ մի սպիտակ փոքր և հին խաչարձան, որ բերուած է Մլզնաբերդից, որ զարմացնում է այցելուները իւր գեղարուեստի նրբագործ քանդակներով»: Ե. Լալայանն օգտվել է Բարխուտարյանցի վերծանությունից ու անփոփոխ զետեղել իր աշխատության մեջ: Ավելի ուշ եկեղեցուց խաչքարն անհայտացել է: Համենայն դեպս, Ս. Բարխուդարյանի այցելության ժամանակ (1960-ական թվականների սկզբներին) տեղում չի եղել: Երախտաշատ վիմագրագետն արձանագրությունը վերծանել է ըստ Հայաստանի պատմության թանգարանում պահվող խաչքարի լուսանկարի:

Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երևան, 2004, էջ 245:

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը արտաքին
Հեղինակը Գարեգին Հովսեփյան

Մածնաբերդից հայտնաբերված խաչքար, 1154 թ. (Հայաստանի պատմության թանգարան)