Սբ. Վարդանանց զորավարաց Եկեղեցի :: ԱՐՑԱԽԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

Սբ. Վարդանանց զորավարաց Եկեղեցի

Ադրբեջան / Հյուսիսային Արցախ / Դաշկեսան / Հարցհանգիստ

Նկարագրություն
1891 թ․

Քանի որ 1891 թ. Մածնաբերդի վանքի եկեղեցին հիմնովին վերակառուցվել է և այլափոխվել, ուստի բացառիկ արժեք է ներկայացնում մինչ վերակառուցման շրջանին վերաբերող ականատեսի թեկուզ և համառոտ ահա այս նկարագրությունը. «...կայ մի փոքրիկ եկեղեցի քարաշէն, տանիքը խոնարհած, ուր յաճախում են Զատկին և այլ տօներին ուխտավորներ»:

«Արձագանք», 1886, N 21, էջ 307:
Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երևան, 2004, էջ 248:

1890 թ․

1890-ական թվականների սկզբներին վանք այցելած Մակար եպիսկոպոսն արդեն նշել է «...նախկին վանքի տեղում շինուած է երկու երկաթակապ կամարների վերայ մի փոքր եկեղեցի»:

Բարխուտարեանց Մ., Արցախ, Բագու, 1895, էջ 293:
Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երևան, 2004, էջ 248:

Նորոգություն
1891 թ․

Հարկ է նշել, որ մինչ 1891 թ. գոյություն ունեցած վանքի կիսավեր եկեղեցին արդեն իսկ ավելի վաղ է (1631 թ.) նորոգված եղել: Այդ է վկայում հին շենքի բարավորի արձանագրությունը, որը, բարեբախտաբար, վերծանվել է մինչ վերակառուցումը:

Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երեւան, 2004, էջ 248:

Պատմություն
1892 թ․

Եկեղեցու վերականգնման աշխատանքներից հետո՝ 1892 թ. պետք է տեղի ունենար օծման հանդես: Այդ առթիվ ժամանակի մամուլը նշել է. «Չովդառ գիւղի մօտ ս. Վարդանանց զօրավարաց անուամբ Մածնաբերդ ուխտատեղին գեղեցիկ և ամուր կերպով վերանորոգած է իւր հաշուով գանձակեցի պ. Սողոմոն Նալչակարեանցը. սպասւում է, որ օգոստոսի 16-ին, ս. Աստուածածնայ վերափոխման տօնին, կը ստացուի բարձրագոյն հոգևոր իշխանութեան կարգադրութիւնը յիշեալ մատուռը օծելու մասին, որի համար Գանձակի հոգևոր կառավարութիւնը վաղուց գրած է ուր հարկն է»:

«Նոր-Դար», 1892, N 126, էջ 2:
Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երևան, 2004, էջ 249:

Ճարտարապետություն

Վանքի եկեղեցին ունի միանավ բազիլիկի հորինվածք: Թաղակապ տանիքն առնված է երկթեք ծածկի տակ: Թաղը կրում են աղոթասրահի երկայնական պատերի երկու զույգ որմնասյուներին հենված որմնակամարները: Հյուսիսային պատի մեջ մկրտարանի ավազանն է: Միակ մուտքը՝ կամարակապ եզրակալով, բացված է արևմուտքից: Լուսավորությունն իրականացվել է հյուսիսային, հարավային պատերի ուղղանկյուն, կամարաձև վերնամասով չորս պատուհաններից (հյուսիսային պատի մի պատուհանը հետագայում փակվել է) և արևելյան ու արևմտյան պատերի (վերջինս ունի կլոր բացվածք) մեկական, ավելի նեղ լուսամուտներից:
Եկեղեցին կառուցված է անտաշ քարով, կրաշաղախով: Անկյունաքարերը, բացվածքների եզրաքարերը, որմնասյուները, որմնակամարները սրբատաշ քարից են: Արևմտյան ճակտոնի գագաթին կանգուն է համակ սրբատաշ քարով կառուցված, սրածայր վեղարով ավարտվող քառասյուն փոքր զանգակատունը: Արտաքին չափերն են՝ 12,07 x 6,75 մ:

Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երեւան, 2004, էջ 249:

Պատմություն

Եկեղեցու պատերին ներքուստ և արտաքուստ ագուցված են խաչքարեր, որոնք հիմնականում արձանագիր են:

Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երեւան, 2004, էջ 249:

Տեսակը Չափագրություն
Տեսքը նշված չէ
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Գծագիր
Տարեթիվ 1980 թ․

Մածնաբերդի վանքի եկեղեցու հատակագիծը

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1986 թ․

Եկեղեցու ներքին տեսքը դեպի արևմուտք

Տեսակը Լուսանկար
Տեսքը ներքին
Հեղինակը Սամվել Կարապետյան
Աղբյուրը Սեւ-սպիտակ նեգատիվ
Տարեթիվ 1986 թ․

Եկեղեցու ներքին տեսքը դեպի արևելք

Անվանում	Հիշ. ժամանակը	Ստուգաբանություն
Սբ. Սարգիս